Η χρήση ιατρικής κάνναβης στην Αυστραλία έχει αυξηθεί εντυπωσιακά από το 2016, με περισσότερες από 700.000 εγκρίσεις συνταγών. Αν και τα περισσότερα προϊόντα δεν είναι καταχωρισμένα στο Αυστραλιανό Μητρώο Θεραπευτικών Προϊόντων, οι γιατροί μπορούν να τα συνταγογραφήσουν μέσω ειδικών αδειών. Οι τρεις πιο συχνές ενδείξεις είναι ο χρόνιος πόνος, το άγχος και οι διαταραχές ύπνου. Ωστόσο, τα επιστημονικά στοιχεία παραμένουν περιορισμένα και συχνά αμφιλεγόμενα.
Χρόνιος πόνος
Ο πόνος αποτελεί τον κύριο λόγο συνταγογράφησης. Τα προϊόντα περιέχουν διαφορετικές συγκεντρώσεις THC και CBD και διατίθενται ως έλαια, κάψουλες ή αποξηραμένα άνθη. Η έρευνα δείχνει μόνο μέτρια οφέλη, με περιορισμένες βελτιώσεις στον πόνο και τη λειτουργικότητα. Η TGA τονίζει ότι η κάνναβη πρέπει να δοκιμάζεται μόνο όταν οι τυπικές θεραπείες δεν έχουν αποδώσει.
Άγχος
Η χρήση για άγχος αυξάνεται, αλλά τα στοιχεία είναι αντιφατικά. Η THC μπορεί να ανακουφίσει κάποιους ασθενείς, σε άλλους όμως επιδεινώνει τα συμπτώματα. Η CBD παρουσιάζει ενδείξεις ότι βοηθά, αλλά οι περισσότερες μελέτες είναι μικρές και μεθοδολογικά αδύναμες. Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα που να υποστηρίζουν την κάνναβη ως θεραπεία πρώτης γραμμής για το άγχος. Επιπλέον, έχουν καταγραφεί περιστατικά οξείας ψύχωσης μετά τη χρήση.
Διαταραχές ύπνου
Τα στοιχεία είναι ακόμη πιο περιορισμένα. Ούτε η THC ούτε η CBD έχουν δείξει σαφή βελτίωση στην ποιότητα ή τη διάρκεια του ύπνου. Η THC μπορεί βραχυπρόθεσμα να προκαλέσει υπνηλία, αλλά η συχνή χρήση οδηγεί σε εξάρτηση και πιθανή μείωση της ποιότητας ύπνου. Λείπουν μελέτες που συγκρίνουν την κάνναβη με καθιερωμένες θεραπείες αϋπνίας.
Ενδείξεις με ισχυρότερα δεδομένα
Η πιο ισχυρή τεκμηρίωση αφορά σπάνιες μορφές επιληψίας που δεν ανταποκρίνονται στις υπάρχουσες θεραπείες και τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Αυτές είναι και οι μόνες ενδείξεις για τις οποίες προϊόντα έχουν εγκριθεί επίσημα από την TGA. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις για έλεγχο ναυτίας και εμέτου από χημειοθεραπεία, αν και σήμερα προτιμώνται άλλα φάρμακα.
Κίνδυνοι και παρενέργειες
Οι συχνότερες παρενέργειες της THC περιλαμβάνουν υπνηλία, άγχος, ξηροστομία, ναυτία και αλλαγές στην όρεξη. Σε άτομα με ψυχιατρικά ή καρδιολογικά προβλήματα οι κίνδυνοι είναι αυξημένοι. Υπολογίζεται ότι περίπου το 25% των χρηστών πληροί τα κριτήρια εξάρτησης, ιδιαίτερα όταν η χρήση είναι μακροχρόνια ή συνδυάζεται με μη ιατρική χρήση.
Παρά την ευρεία συνταγογράφηση, τα διαθέσιμα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα της ιατρικής κάνναβης σε χρόνιο πόνο, άγχος και αϋπνία παραμένουν αδύναμα. Υπάρχουν σαφέστερα οφέλη μόνο σε συγκεκριμένες παθήσεις όπως η ανθεκτική επιληψία και η σκλήρυνση κατά πλάκας. Οι ασθενείς και οι γιατροί οφείλουν να σταθμίζουν προσεκτικά τα περιορισμένα οφέλη έναντι των κινδύνων και των παρενεργειών.
Πηγές :
Monash University (2025): More people are trying medicinal cannabis for chronic pain. But does it work? – Αναλυτική παρουσίαση των περιορισμένων πλεονεκτημάτων στον πόνο και τις συστάσεις της TGA Monash University.
TGA Guidance Document (2024): Guidance for the use of medicinal cannabis in the treatment of chronic non-cancer pain in Australia – Προσφέρει κατευθυντήριες γραμμές και αξιολογεί την ισχύ των επιστημονικών δεδομένων Therapeutic Goods Administration (TGA)
