Οι τροφικές αλλεργίες δεν περιορίζονται πλέον στους συνήθεις υπόπτους. Τα φιστίκια και τα οστρακοειδή μπορεί να εξακολουθούν να κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα, αλλά ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι αντιδρούν σε τρόφιμα που δεν αναγνωρίζονται επί του παρόντος από τους νόμους περί αλλεργιογόνων του Ηνωμένου Βασιλείου.
Καθώς αυξάνονται τα κρούσματα σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων, οι ειδικοί παροτρύνουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να επανεξετάσουν ποια τρόφιμα απαιτούν υποχρεωτική επισήμανση. Ως κάποιος που έχει κολλήσει περισσότερες από μία φορές κρυφά αλλεργιογόνα, χαιρετίζω την κίνηση.
Σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου – περίπου 21 εκατομμύρια άνθρωποι – ζει με κάποια μορφή αλλεργίας. Μεταξύ 1998 και 2018, περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι νοσηλεύτηκαν για τροφικές αλλεργίες και 152 πέθαναν ως αποτέλεσμα. Περίπου το 6% των ενηλίκων του Ηνωμένου Βασιλείου – περίπου 2,4 εκατομμύρια άνθρωποι – έχουν ιατρικά επιβεβαιωμένη τροφική αλλεργία.
Σύμφωνα με τους Κανονισμούς για τις Πληροφορίες για τα Τρόφιμα του 2014, οι επιχειρήσεις τροφίμων πρέπει να επισημαίνουν με σαφήνεια 14 κύρια αλλεργιογόνα όταν χρησιμοποιούνται ως συστατικά. Σε αυτά περιλαμβάνονται δημητριακά που περιέχουν γλουτένη (όπως σιτάρι, κριθάρι και σίκαλη), καρκινοειδή (για παράδειγμα καβούρια και γαρίδες), μαλάκια (όπως μύδια και στρείδια), ψάρια, φιστίκια, ξηρούς καρπούς (συμπεριλαμβανομένων αμυγδάλων, φουντουκιών και καρυδιών), σόγια, γάλα, αυγά, μουστάρδα, σουσάμι, σέλινο, διοξείδιο του θείου ή θειώδη άλατα και λούπινο. Τα αλλεργιογόνα πρέπει να αναγράφονται στη συσκευασία ή να διατίθενται στους πελάτες όταν τρώνε έξω.
Μια σημαντική πρόοδος σημειώθηκε τον Οκτώβριο του 2021 με τον Νόμο της Νατάσα. Απαιτεί όλα τα προσυσκευασμένα τρόφιμα για άμεση πώληση (PPDS) να εμφανίζουν μια πλήρη λίστα συστατικών, με τα 14 κύρια αλλεργιογόνα να επισημαίνονται σαφώς. Αυτή η μεταρρύθμιση έκλεισε ένα επικίνδυνο κενό και βελτίωσε σημαντικά τη διαφάνεια και την ασφάλεια για τα άτομα που ζουν με τροφικές αλλεργίες.
Ωστόσο, πρόσφατη κλινική έρευνα υποδηλώνει ότι ακόμη και αυτή η ενημερωμένη λίστα μπορεί να μην είναι πλέον αρκετή. Μια μεγάλη μελέτη ανέλυσε σχεδόν 3.000 περιπτώσεις αναφυλαξίας που προκλήθηκε από τρόφιμα και αναφέρθηκαν στο Δίκτυο Επαγρύπνησης Αλλεργιών (μια ευρωπαϊκή βάση δεδομένων που συλλέγει και παρακολουθεί σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις σε τρόφιμα και άλλους παράγοντες) μεταξύ 2002 και 2023.
Εντόπισε οκτώ τρόφιμα που δεν περιλαμβάνονται επί του παρόντος στον υποχρεωτικό κατάλογο επισήμανσης της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου και ευθύνονται για τουλάχιστον το 1% των περιστατικών αναφυλαξίας. Σε αυτά περιλαμβάνονται το κατσικίσιο και πρόβειο γάλα (2,8%), το φαγόπυρο (2,4%), τα μπιζέλια και οι φακές (1,8%), τα κουκουνάρια (1,6%), το ακτινίδιο (1,5%), το μήλο (1%), τα προϊόντα κυψέλης (1%) και η άλφα-γαλόνη – ένα σάκχαρο που βρίσκεται στο κόκκινο κρέας – (1,7%).
Οι συγγραφείς της μελέτης υποστηρίζουν ότι τουλάχιστον τέσσερα από αυτά (γάλα κατσικίσιο και πρόβειο, φαγόπυρο, μπιζέλια, φακές και κουκουνάρια) θα πρέπει να εξεταστούν για υποχρεωτική επισήμανση λόγω της συχνότητας, της σοβαρότητάς τους και της πιθανότητας κρυφής έκθεσης.
Η δημοτικότητα των vegan και φυτικών διατροφών αυξάνει τη χρήση συστατικών όπως η πρωτεΐνη μπιζελιού, το αλεύρι φακής και το φαγόπυρο – όλα συνδεδεμένα με αλλεργικές αντιδράσεις. Μια μελέτη του 2022 διαπίστωσε ότι η πρωτεΐνη μπιζελιού, η οποία πλέον είναι κοινή στα υποκατάστατα κρέατος, προκάλεσε αντιδράσεις σε άτομα με αλλεργίες στα όσπρια. Ορισμένα αλλεργιογόνα μοιράζονται παρόμοιες πρωτεϊνικές δομές, οδηγώντας σε διασταυρούμενη αντιδραστικότητα, γεγονός που εγείρει ανησυχίες για κρυμμένα αλλεργιογόνα ακόμη και σε «υγιεινά» τρόφιμα.
Είναι σημαντικό να διακρίνουμε μια πραγματική τροφική αλλεργία από μια τροφική δυσανεξία . Η δυσανεξία δεν εμπλέκει το ανοσοποιητικό σύστημα και συνήθως προκαλεί πεπτικά προβλήματα, όπως φούσκωμα, διάρροια ή πόνο στο στομάχι, επειδή το σώμα δυσκολεύεται να χωνέψει ορισμένες τροφές.
Αντιθέτως, μια τροφική αλλεργία εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει λανθασμένα συγκεκριμένες πρωτεΐνες ως επιβλαβείς. Αυτό πυροδοτεί μια ανοσολογική απόκριση που περιλαμβάνει αντισώματα ανοσοσφαιρίνης Ε (IgE), τα οποία απελευθερώνουν χημικές ουσίες όπως η ισταμίνη. Τα συμπτώματα μπορεί να κυμαίνονται από ήπιο κνησμό, κνίδωση ή ναυτία έως σοβαρό πρήξιμο, δυσκολία στην αναπνοή και αναφυλαξία, συνήθως μέσα σε λίγα λεπτά ή εντός δύο ωρών από την έκθεση.
Η αναφυλαξία είναι μια ιατρική κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πρήξιμο του λαιμού ή της γλώσσας, δυσκολία στην αναπνοή ή την κατάποση, ζάλη, λιποθυμία, χλωμό ή μπλε δέρμα και απώλεια συνείδησης. Η άμεση θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας: το Συμβούλιο Αναζωογόνησης του Ηνωμένου Βασιλείου συμβουλεύει τη χορήγηση ενδομυϊκής αδρεναλίνης στο εξωτερικό μέρος του μηρού, χρησιμοποιώντας μια συσκευή αυτόματης ένεσης όπως το EpiPen, και την επανάληψη της δόσης μετά από πέντε λεπτά εάν τα συμπτώματα επιμένουν, ενώ παράλληλα καλούνται οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.
Πέρα από τους σωματικούς κινδύνους, οι τροφικές αλλεργίες φέρουν ένα βαρύ συναισθηματικό και κοινωνικό βάρος. Μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά και οι γονείς τους συχνά βιώνουν αυξημένο άγχος σχετικά με το φαγητό έξω, την παρακολούθηση του σχολείου ή τα ταξίδια. Η συνεχής επαγρύπνηση που απαιτείται για την αποφυγή μιας σοβαρής αντίδρασης μπορεί να υποβαθμίσει την ποιότητα ζωής και την ψυχική υγεία.
Τα 14 αλλεργιογόνα που κατοχυρώνονται επί του παρόντος στη νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου αποτέλεσαν ορόσημο στην προστασία των καταναλωτών. Αλλά η επιστήμη δεν μένει στάσιμη – ούτε και οι αλλεργίες. Καθώς εμφανίζονται νέοι παράγοντες που προκαλούν αλλεργίες, οι κανονισμοί για την ασφάλεια των τροφίμων πρέπει να προσαρμοστούν. Η ενημέρωση της λίστας αλλεργιογόνων δεν είναι απλώς διοικητική διαδικασία. Πρόκειται για την πρόληψη της επόμενης έκτακτης ανάγκης και τη διασφάλιση ότι όλοι μπορούν να τρώνε με σιγουριά.
Πηγή: The conversation