Με αιχμή τις ψηφιακές τεχνολογίες, τη μείωση των επιβαρύνσεων στην αγορά Υγείας και την ανάγκη ενός πιο βιώσιμου και αποδοτικού συστήματος, πραγματοποιήθηκε στις 27 Νοεμβρίου το 8ο Healthcare Transformation Conference 2025. Κορυφαίοι εκπρόσωποι της πολιτείας, των επιστημονικών φορέων και της φαρμακευτικής αγοράς ανέλυσαν τις εξελίξεις και τις προκλήσεις στον χώρο της Υγείας. σε εκτενή συζήτηση στο πλαίσιο της ετήσιας ημερίδας του iatronet.gr.
Οι εξαγγελίες Γεωργιάδη: Μείωση clawback, νέα ψηφιακά εργαλεία και τεχνητή νοημοσύνη στα νοσοκομεία
Ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης ανακοίνωσε θεαματική μείωση του clawback στα διαγνωστικά κέντρα, από το 45% όταν ανέλαβε το υπουργείο στο 25% σήμερα, υπογραμμίζοντας πως για πρώτη φορά τον Αύγουστο καταγράφηκαν μηδενικές επιστροφές.
Προβλέπεται μάλιστα νέα μείωση προς το 20%, καθώς μέρος των υποχρεώσεων μεταφέρθηκε στον Σεπτέμβριο. με προσωρινές επιστροφές 0% τον Αύγουστο και αναμενόμενες χαμηλότερες επιστροφές στο 20% για τον Σεπτέμβριο. Η μείωση αποδίδεται σε αξιοποίηση ψηφιακής τεχνολογίας που πλέον αποτελεί σημαντικό εργαλείο .
Ο υπουργός ανακοίνωσε συγκεκριμένα πως από τις 15 Δεκεμβρίου θα είναι δυνατός ο προγραμματισμός ραντεβού με διαγνωστικά κέντρα μέσω του αριθμού 1566, ενώ ήδη εφαρμόζονται συστήματα τεχνητής νοημοσύνης στα Τμήματα Επειγόντων των νοσοκομείων Νίκαιας και Λάρισας.
Παράλληλα προχωρά η συνεργασία με τη Sword Health, η οποία – όπως είπε – «θα αλλάξει τα δεδομένα από το 2026».
Στον τομέα των φαρμάκων, παρατηρείται αύξηση δαπάνης λόγω νέων θεραπειών, με παράλληλη πτωτική τάση στο clawback, αλλά προκύπτουν προκλήσεις όπως η υποχρηματοδότηση, η ανάγκη αναπροσαρμογής του ρυθμιστικού πλαισίου και η διαχείριση των βιο-ομοειδών φαρμάκων.
Έχουν γίνει βήματα ψηφιοποίησης και βελτίωσης διαφάνειας:
- Η πλατφόρμα του ΙΦΕΤ επεκτάθηκε σε πάνω από 200 εταιρείες και εξοικονομήθηκαν 70 εκατ. ευρώ.
- Σχεδιάζεται σύστημα παρακολούθησης της πορείας των φαρμάκων από τους ασθενείς.
Οι φορείς τονίζουν την ανάγκη αξιολόγησης νέων θεραπειών με δεδομένα πραγματικού χρόνου και προσαρμογής στις πραγματικές ανάγκες του συστήματος υγείας.
Η αγορά φαρμάκου: νέες θεραπείες, ανάγκη για βιώσιμη χρηματοδότηση
Ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Κώστας Παναγούλιας, υπογράμμισε ότι νέες θεραπείες εισέρχονται συνεχώς στα νοσοκομεία, γεγονός που απαιτεί από την Πολιτεία να εστιάσει στη χρηματοδότηση των πραγματικών αναγκών. Παράλληλα, τόνισε πως η χώρα διαθέτει πλούτο δεδομένων που παραμένουν αναξιοποίητα.
Στο ίδιο πνεύμα και ο Βασίλης Πενταφράγκας (ΠΕΦ), ο οποίος αναφέρθηκε σε επενδύσεις ύψους 1,8 δισ. ευρώ τα τελευταία χρόνια, επισημαίνοντας όμως πως η υποχρηματοδότηση εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή τροχοπέδη.
Η διευθύνουσα σύμβουλος του ΙΦΕΤ, Ελευθερία Τοκατλίδη, στάθηκε στη σημασία της αξιολόγησης του ασθενούς ώστε να επιλέγεται η καταλληλότερη θεραπεία, ενώ υπενθύμισε ότι η καινοτομία ξεκινά από τις κλινικές μελέτες.
Ο γενικός γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού του υπουργείου Υγείας, Άρης Αγγελής, ανακοίνωσε ότι ο νέος Φορέας Διαχείρισης Δεδομένων Υγείας της Ελλάδας (grHDAB – Health Data Action Body) θα έχει διπλή υπόσταση:
- Κανονιστικό σκέλος υπό το υπουργείο Υγείας, με αρμοδιότητες όπως η αδειοδότηση πρόσβασης στα δεδομένα και η εναρμόνιση με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για τα Δεδομένα Υγείας (HDS).
- Επιχειρησιακό σκέλος, που θα λειτουργεί σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με κεντρικό ρόλο της ΗΔΙΚΑ.
Ο Κανονισμός HDS προβλέπει πρωτογενή πρόσβαση στα δεδομένα για κλινικές αποφάσεις και δευτερογενή πρόσβαση για έρευνα και χάραξη πολιτικών. Έχει ήδη ξεκινήσει η χαρτογράφηση των δεδομένων Υγείας στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Χρονοδιάγραμμα
- 2027: θεσμοθέτηση του εθνικού HDAB
- 2027–2029: τεχνική και θεσμική προετοιμασία
- 2034–2037: πλήρης εφαρμογή
Η Ελλάδα θεωρείται σε καλή πορεία προετοιμασίας και κατατάσσεται στο μεσαίο επίπεδο ετοιμότητα ς σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ.
Η ψηφιακή Υγεία σε πρώτο πλάνο – Τα στοιχεία που παρουσίασε η ΗΔΙΚΑ
Ο πρόεδρος δ.σ. της ΗΔΙΚΑ Γιάννης Καραγιάννης κατά την τοποθέτησή του εξέφρασε την ικανοποίησή του ως προς την ανταπόκριση των πολιτών στο πρόγραμμα «Προλαμβάνω», το οποίο υλοποιείται υπό τον συντονισμό του υπουργείο Υγείας. Αναφέροντας στοιχεία ως προς τις προληπτικές εξετάσεις που έχουν γίνει έως σήμερα εξήγησε ότι υπάρχει ανταπόκριση, ωστόσο όπως τόνισε είναι πολύ σημαντικό οι ασθενείς να είναι ενήμεροι και να ξέρουν να χρησιμοποιούν τις ψηφιακές υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες για τις προληπτικές εξετάσεις.
- 6,2 εκατ. πολίτες έχουν ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση.
- 1,2 εκατ. χρήστες έχουν εγκαταστήσει την εφαρμογή myHealth.
Το πρόγραμμα «Προλαμβάνω» χρηματοδοτείται με 300 εκατ. ευρώ, έχοντας ήδη επιφέρει 838.000 μαστογραφίες και 820.000 τεστ για καρκίνο παχέος εντέρου.
Επόμενο βήμα αποτελούν οι δράσεις για παιδική παχυσαρκία και μετρήσεις λιποπρωτεΐνης στα παιδιά.
Οικογενειακός γιατρός, πρόσβαση και πρόληψη
Τις χρόνιες παθήσεις και πολύ περισσότερο την πολυνοσηρότητα, ανέδειξε ως τη μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα το σύστημα υγείας ο πρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, Ελευθέριος Θηραιός. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο ρόλος του οικογενειακού γιατρού είναι κρίσιμος στις προκλήσεις αυτές, εντούτοις -όπως υπογράμμισε- εξίσου σημαντική είναι και η προσήλωση του ίδιου του ασθενή στην αγωγή που πρέπει να ακολουθήσει, όπως επίσης και στην ενδυνάμωσή του, η οποία είναι απαραίτητη ειδικότερα έπειτα από μια σοβαρή επέμβαση.
Για τον Κωνσταντίνο Τούτουζα, καθηγητή Καρδιολογίας, πρέπει να γίνει εθνικός στόχος η πρόληψη ειδικά στα καρδιοαγγειακά νοσήματα. Αυτό το εγχείρημα απαιτεί τη συνδρομή όχι μόνο του υπουργείου Υγείας -όπως υποστήριξε-, αλλά και του υπουργείου Παιδείας, του υπουργείου Ανάπτυξης και άλλων εθνικών φορέων. Ωστόσο, από τη μεριά της αντιμετώπισης μιας πάθησης, επισήμανε ότι ενώ πλέον υπάρχουν πολλά «όπλα» στη διάθεσή μας (φάρμακα, συσκευές) δεν είναι εύκολη η πρόσβαση σε αυτά για όλους.
Η ιατρική και ψηφιακή «αγραμματοσύνη» των ασθενών είναι μείζον πρόβλημα, σύμφωνα με τη Μέμη Τσεκούρα, πρόεδρος στην Ένωση Ασθενών Ελλάδος. Χρειάζεται πολλή δουλειά ούτως ώστε να καταλάβει και να συνειδητοποιήσει ο κόσμος τις επιλογές που έχει στην πρόληψη και τη διαχείριση των παθήσεων. Μια πρωτοβουλία της ΕΑΕ, είναι το «αλφαβητάρι», όπου οι επιστημονικοί όροι περιγράφονται με απλό και πιο κατανοητό τρόπο, προκειμένου ο ασθενής να έχει στα χέρια του ένα ακόμη «εργαλείο», που θα τον βοηθήσει στην πρόληψη και τη διαχείριση της πάθησής του.
Ο ηλεκτρονικός φάκελος Υγείας – Εμπόδια και προτεραιότητες
Στο ζήτημα του ηλεκτρονικού φακέλου αναφέρθηκαν στελέχη του ΕΟΠΥΥ και της ΗΔΙΚΑ, σημειώνοντας τις ελλείψεις δεδομένων από τα νοσοκομεία και την ανάγκη για αξιόπιστα ψηφιακά εργαλεία, φίλτρα και πρωτόκολλα στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
Ειδικοί στον ψηφιακό μετασχηματισμό προειδοποίησαν για τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης, επιμένοντας όμως ότι οι ευκαιρίες είναι πολύ μεγαλύτερες—ιδίως μέσω του European Health Data Space, που θα ενοποιεί δεδομένα Υγείας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ο ρόλος των φαρμακοποιών στην πρωτοβάθμια φροντίδα
Σημαντική ήταν και η συζήτηση για την ενίσχυση του ρόλου των φαρμακείων. Οι φαρμακοποιοί παρέχουν ήδη υπηρεσίες πρόληψης, όπως εμβολιασμούς, ενώ η χρήση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων απαιτεί αυστηρούς κανόνες.
Τονίστηκε ότι οι πολίτες εμπιστεύονται τους φαρμακοποιούς περισσότερο από κάθε άλλο επαγγελματία Υγείας, γεγονός που καθιστά την εκπαίδευσή τους πρωταρχικής σημασίας.
Νοσοκομεία – Χρηματοδότηση, εξοπλισμός και κωδικοποίηση
Η γενική γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, Λίλιαν Βιλδιρίδη, ανακοίνωσε ότι έχουν καταγραφεί 250.000 μηχανήματα στα νοσοκομεία ως το 2025, με στόχο την ολοκλήρωση του ενιαίου ψηφιακού χάρτη. Η καταγραφή θα επεκταθεί και στην πρωτοβάθμια περίθαλψη.
Θέματα χρηματοδότησης, δημιουργίας μητρώου ψηφιακών λύσεων και εξοικονόμησης κόστους ανέπτυξαν εκπρόσωποι του ΣΕΙΒ και της BD Hellas, ενώ σημαντική ήταν η παρέμβαση του Ελληνικού Ινστιτούτου DRG, που ανέδειξε το πρόβλημα της υπο-κωδικοποίησης και της αλλαγής στον τρόπο αποζημίωσης των νοσοκομείων.
Διάγνωση και θεραπεία: η ανάγκη για ισορροπία
Ο Γιώργος Παπαδόπουλος (Roche Diagnostics Hellas) σημείωσε ότι 7 στις 10 ιατρικές αποφάσεις βασίζονται στη διάγνωση, τονίζοντας τη σημασία των σύγχρονων διαγνωστικών τεχνολογιών. Αντίστοιχα, εκπρόσωποι της MSD και ειδικοί τεχνητής νοημοσύνης αναφέρθηκαν στο υψηλό κόστος νέων θεραπειών και στη σημασία χρήσης αξιόπιστων δεδομένων.
Συμπέρασμα
Το συνέδριο έδειξε ότι η Ελλάδα έχει προχωρήσει σημαντικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στην πρόληψη, με σαφείς ενδείξεις προόδου σε κρίσιμους τομείς όπως το clawback, η άυλη συνταγογράφηση και η τεχνητή νοημοσύνη στα νοσοκομεία.
Παράλληλα, ωστόσο, αναδείχθηκαν οι μεγάλες προκλήσεις: χρηματοδότηση, πρόσβαση, ελλείψεις στη μακροχρόνια φροντίδα, αξιολόγηση νέων θεραπειών και κυρίως η ανάγκη για αξιόπιστα, πλήρη δεδομένα Υγείας.
Η μετάβαση στο νέο μοντέλο υγειονομικής πολιτικής βρίσκεται σε εξέλιξη – και τα επόμενα χρόνια θα κρίνουν εάν η ψηφιακή καινοτομία θα μετατραπεί σε πραγματικό όφελος για όλους τους ασθενείς.
Ευχαριστούμε τους SERVIER, EFEX, DEMO, RAFARM, INNOVIS, Roche Diagnostics, Johnsons & Johnsons, Boehringer Ingelheim, ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ Lilly, Novartis, Novo Nordisk, Takeda, BD, Boston Scientific, Chiesi, Medtronic, ΣΕΙΒ, Ι.Μ.ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ για την ευγενική τους υποστήριξη.
