Σε μία τιμητική εκδήλωση, την Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2025, το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη εγκαινίασε την ανανεωμένη, και άκρως εναρμονισμένη με τις νέες τεχνολογίες και τεχνοτροπίες, πύλη ψηφιακού αρχειακού υλικού: laskaridisfoundationarchives.org
Διαθέτοντας μία από τις πλουσιότερες συλλογές στην Ελλάδα και με χρόνια εμπειρίας στον χώρο του ψηφιακού πολιτισμού, το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη αποτελεί τον πρώτο φορέα στη Ελλάδα που προσφέρει δωρεάν και με έξυπνο τρόπο πρόσβαση σε τεκμήρια μοναδικής αξίας. Όπως αναφέρει ο επικεφαλής ερευνών και ψηφιακών συλλογών του Ιδρύματος, Δρ. Κωνσταντίνος Θανασάκης: “Εναρμονισμένος με τις παραδοσιακές αξίες του Ιδρύματος και με σεβασμό στις ερευνητικές πρακτικές που αλλάζουν ταχύτατα, η νέα ψηφιακή πύλη αρχειακού υλικού του Ιδρύματος αποτελεί όνειρο που πραγματώθηκε χάρη στην επιμονή του προέδρου, κ. Παναγιώτη Κ. Λασκαρίδη, για αξιοποίηση του υλικού των συρταριών για τη διευκόλυνση της εκπαιδευτικής, ακαδημαϊκής και ευρύτερης κοινότητας. Τέτοιου τύπου προσπάθειες φυσικά απαιτούν πολυπληθή ομάδα. Ερευνητές διαφόρων ειδικοτήτων, η σχεδιαστική μας ομάδα Synthesee και φυσικά η εταιρία που υλοποίησε το πολύπλοκο αυτό έργο, η Παύλα Α.Ε., αφιέρωσαν χρόνια στη δημιουργία του διακτυακού αυτού τόπου”.
Ποια είναι όμως η καινοτομία που προσφέρει και σε τι διαφέρει από άλλες αντίστοιχες πλατφόρμες;
“Προφανώς το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη”, δήλωσε ο κ. Θανασάκης, “δεν αποτελεί τον μοναδικό φορέα που ασχολείται με αρχεία. Υπάρχουν αρκετοί φορείς η δουλειά των οποίων είναι υποδειγματική και αποτέλεσε παράδειγμα για εμάς σε αρκετά επίπεδα. Αυτό που διαφοροποιεί τη δική μας προσπάθεια είναι η ενδελεχής τεκμηρίωση καθώς και η αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής που στόχο έχουν να προκαλέσουν τους χρήστες να ασχοληθούν με το υλικό, και να προσφέρουν μια ολιστική, και γιατί όχι, εμβυθιστική εμπειρία. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το αρχείο του Λόρδου Κόχραν, το ελληνικό τμήμα του αρχείου για να είμαστε ακριβείς, γράμματα δηλαδή που αντάλλαξε με οπλαρχηγούς και πολιτικούς της Επανάστασης κατά την παραμονή του στην Ελλάδα. Για την εξυπηρέτηση του κοινού, το υλικό, το κάθε γράμμα παρουσιάζεται ως εικόνα, το πρωτότυπο δηλαδή, μεταγραμμένο αλλά και μεταφρασμένο, όπου χρειάζεται. Οι χρήστες μπορούν δε να ακούσουν το κάθε γράμμα, αλλά και να συνομιλήσουν με το πνεύμα του Λόρδου Κόχραν μέσα από ένα αρκετά εκπαιδευμένο chatbot. Όπως καταλαβαίνετε, πρόκειται για μία πολύπλοκη πλατφόρμα με έμφαση στη λεπτομέρεια. Όπως προανέφερα, αξιοποιούνται τεχνολογίες αιχμής, ακόμα και όταν αυτές δεν είναι πάντα εμφανείς στο μέσο χρήστη. Πόσες πλατφόρμες μεταφορτώνουν σε ελάχιστο χρόνο, δευτερόλεπτα, 1250 φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης με θέμα τις απαρχές του ελληνικού τουρισμού;”
Με ποια κριτήρια επιλέγονται οι προς ψηφιακή διάθεση συλλογές;
“Έμφαση δίνεται στα ιστορικού περιεχομένου αρχεία. Μας ενδιαφέρουν όμως πολύ και τα φωτογραφικά αρχεία. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η φωτογραφική συλλογή του Μιχάλη Τσάγκαρη, μία από τις πλουσιότερες στην Ελλάδα. Το υλικό εδώ είναι τεράστιο, βέβαια. Έχουμε αξιοποιήσει ένα μόνο μέρος αυτού, με στόχο ο χρήστης να θαυμάσει την Ελλάδα των αρχών του 20ού αιώνα, όπως αποτυπώθηκε από εμβληματικούς φωτογράφους. Πρόκειται για ένα αρχείο, όπως και όλα τα υπόλοιπα άλλωστε, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ποικιλοτρόπως, από αμιγώς εκπαιδευτικούς σκοπούς έως απλώς προς τέρψη!”
Πώς σκοπεύετε να συνεχίσετε το έργο και τι θα πρέπει να περιμένουμε;
“Αυτή τη στιγμή η πλατφόρμα προσφέρει 4 συλλογές. Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για το ελληνικό τμήμα του αρχείου του Λόρδου Κόχραν, τμήμα της φωτογραφικής συλλογής Μιχάλη Τσάγκαρη, τμήμα του αρχείου του Ναυάρχου Χρήστου Ε. Ντούνη και τη φωτογραφική συλλογή πετρόχτιστων Φάρων του Παναγιώτη Κ. Λασκαρίδη, του προέδρου του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη. Ο όγκος υλικού που διαθέτει το Ίδρυμα είναι φυσικά πολλαπλάσιος. Στόχος μας είναι οι υπάρχουσες ψηφιακές συλλογές να εμπλουτίζονται αλλά και να προστίθενται κι άλλες σε τακτά χρονικά διαστήματα. Τα βιβλία, τα αρχεία, οι συλλογές δεν είναι για να μένουν στα ράφια…”
Επισκεφτείτε την ψηφιακή πύλη αρχειακού υλικού του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη στη διεύθυνση: laskaridisfoundationarchives.org
