Συνέντευξη με τον Παναγιώτη Παπανδρέου
Εκτιμάω πάντα τους χομπίστες, γιατί διαθέτουν το μεράκι της ανακάλυψης και της δημιουργικής σύνθεσης που τους επιτρέπει να μην ευτελίζονται από τον καταναγκασμό της επιβίωσης.
Ο Παναγιώτης Παπανδρέου με τον τίτλο του υποναυάρχου πλέον, έχει μετατραπεί σ’ έναν εσαεί ταξιδευτή, που μέσα από τις περιπέτειες του ταξιδιού επικοινωνεί έναν αξιοθαύμαστο τρόπο του ευ ζην!
Εξαιτίας των απροσδόκητων συναντήσεων που κάνει η ζωή, οι πρώτες μας συναντήσεις έγιναν όταν ήταν δόκιμος στην σχολή του πολεμικού ναυτικού. Τον ξαναβρήκα σε μια συγκέντρωση που οργάνωσαν κάποιοι απόφοιτοι της σχολής που είχαν την ευγενική διάθεση να με προσκαλέσουν. (Υπήρξα, πριν μπλέξω με τον κόσμο των media, καθηγήτρια στο πολεμικό ναυτικό)
Σ’ εκείνη την συνάντηση, ενθουσιάστηκα με τους εναλλακτικούς τρόπους που έχει επινοήσει ο Παναγιώτης να γυρίζει τον κόσμο, ανακαλύπτοντας υπέροχα μέρη, προτείνοντάς τα ως τόπους ταξιδιού μέσω των social που διαθέτει και, αυτό ήταν το πιο γοητευτικό, με ελάχιστο κόστος!
Σήμερα τον ξανασυναντάω ως συγγραφέα ! Αυτό δεν μ’ εξέπληξε, καθώς οι ανήσυχοι άνθρωποι, θέλουν να εκφράσουν με κάθε δυνατό εργαλείο την δημιουργικότητά τους. Το θέμα όμως του βιβλίου του είναι, για μένα καταπληκτικό, καθώς απαντάει σε ερωτήματα που πάντα είχα και δεν ρωτούσα, από συστολή, μην και με νομίζανε άσχετη!
Εσείς δεν έχετε αναρωτηθεί, τι ακριβώς θέλει να επικοινωνήσει ένας ζωγράφος όταν δημιουργεί ένα πορτρέτο ενός άσχημου προσώπου, ή όταν ζωγραφίζει την Παναγία ή όταν δημιουργεί διάφορα ίδια ανθρωπάκια;
Διαβάστε λοιπόν πρώτα μερικές γραμμές για το βιβλίο του που θα παρουσιαστεί στις 7 Δεκεμβρίου και μετά μάθετε από τον ίδιον, γιατί επιχειρεί σε κάτι που οι περισσότεροι από μας θα θέλαμε να μάθουμε.
Μια νέα, διαφορετική ματιά στην Ιστορία της Τέχνης από τον συγγραφέα Παναγιώτη Παπανδρέου που παρουσιάζει το βιβλίο του «Paint, Eras, and Ideas: The Ultimate Speed-Date Profiles» την Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 2025 και ώρα 19:00 στο Πνευματικό Κέντρο Βριλησσίων (Κισσάβου 11).
Η Τέχνη αλλάζει, όπως αλλάζει και ο κόσμος γύρω της. Από τα ανάκτορα του Μπαρόκ μέχρι τα λιωμένα ρολόγια του Νταλί, κάθε εποχή καθρεφτίζει την ψυχή και τις ιδέες της μέσα από τα έργα των καλλιτεχνών της.
Σε αυτό το πνεύμα, ο Παναγιώτης Παπανδρέου παρουσιάζει το έργο του «Paint, Eras, and Ideas: The Ultimate Speed-Date Profiles», μία προσβάσιμη προσέγγιση στην Ιστορία της Τέχνης.
Με τρόπο σαφή, ευσύνοπτο και δημιουργικό, ο συγγραφέας εξερευνά πώς οι πολιτικές, κοινωνικές και φιλοσοφικές αλλαγές της Ευρώπης από την Αναγέννηση έως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο επηρέασαν τη ζωγραφική και τη διαμόρφωση των καλλιτεχνικών κινημάτων.
Πώς προέκυψε η ιδέα ενός βιβλίου για τα κινήματα της Τέχνης;
Είμαι ένα ανήσυχο πνεύμα με πολλά και ποίκιλα ενδιαφέροντα. Πάντα ήθελα να μελετήσω την Τέχνη και την εξέλιξη της μέσα στους αιώνες. Αλλά η μελέτη της πάντα μου έμοιαζε σαν να μου έδιναν μία στοίβα πίνακες και να μου έλεγαν: «Καλή Τύχη».
Ιμπρεσιονισμός, Εξπρεσιονισμός, Μετα-Ιμπρεσιονισμός… Μπαρόκ και Ροκοκό… Αρτ-Νουβό και Αρτ Ντεκό… Όλα μπερδεμένα… Τη μια στιγμή όλοι ζωγραφίζουν ωραίους ανθρώπους, βασιλιάδες και αγγέλους. Την επόμενη, λιωμένα ρολόγια, παραμορφωμένες μορφές με έντονες πινελιές, και ηλιοτρόπια που θα μπορούσε να τα φτιάξει και ένα παιδί.
Και μοιραία σκέφτεσαι το ερώτημα: Τι συνέβη και πώς γίνεται να είναι όλα αυτά σημαντικά; Την αφορμή να ξεκινήσω την έρευνα μου μου την έδωσε ένα επικείμενο ταξίδι στη Φλωρεντία με τα παιδιά μου. Θεώρησα ότι πρέπει να επισκεφτούμε οπωσδήποτε το Μουσείο Ουφίτσι, αλλά παράλληλα θα έπρεπε να κάνω την επίσκεψη ενδιαφέρουσα ακόμη και για εικοσάχρονους: να καταλάβουν τι βλέπουν και γιατί αυτό που βλέπουν είναι σημαντικό.
Έτσι ρίχτηκα αρχικά με τα μούτρα στη μελέτη της Αναγεννησιακής ζωγραφικής: ζωγράφοι, λόγοι που αυτοί ήταν σημαντικοί, έργα, στυλ, ημερομηνίες, πόλεις… Σιγά, σιγά, άρχισαν τα πράγματα να εξηγούνται…
Αναπόφευκτα πέρασα στο Μπαρόκ, καθώς εκπροσωπείται και αυτό στο Ουφίτσι… Και μετά στο Ροκοκό, που πάντα το μπέρδευα με αυτό. Όλα άρχισαν να φωτίζονται με ένα διαφορετικό φως τώρα… Περιττό να σας πω ότι η επίσκεψη στο Ουφίτσι ήταν άκρως πετυχημένη. Τα παιδιά μου το λάτρεψαν, γιατί δεν έβλεπαν απλά σκόρπιους ωραίους πίνακες, αλλά καταλάβαιναν, όχι μόνο γιατί είναι σημαντικοί, αλλά και ποια ήταν η πορεία και εξέλιξη της Αναγεννησιακής τέχνης.
Το μικρόβιο μου είχε ήδη κολλήσει… Γύρισα και συνέχισα την έρευνα μου και στα επόμενα κινήματα Τέχνης. Και επανήρθα στο ερώτημα:
Τι συνέβη, και πώς γίνεται όλα αυτά τα διαφορετικά έργα, κατανοητά ή μη, να είναι σημαντικά;
Τι θέλεις λοιπόν να μάθει εκείνος που θα πάρει το βιβλίο σου;
Στην πραγματικότητα μεσολάβησαν πολλά πράγματα: βασίλεια ήκμασαν και παρήκμασαν, επαναστάσεις εκτυλίχθηκαν, οι φιλόσοφοι έγιναν δραματικοί, η επιστήμη εξελίχθηκε, οι κοινωνίες και τα οικονομικά συστήματα άλλαξαν… Και οι καλλιτέχνες απλά προσπάθησαν να τα αποτυπώσουν όλα αυτά.
Έτσι λοιπόν, καθώς προσπαθούσα να βρω το νόημα και να βάλω τάξη πίσω από τις διαδοχικές αλλαγές των στυλ της Τέχνης και της.
Αισθητικής ανά τους αιώνες, κατέληξα στο παρακάτω συμπέρασμα:
«Η Τέχνη θα εκτιμηθεί πραγματικά μόνο αν μελετηθεί στα πλαίσια της εποχής της». Κατάλαβα ότι για να είναι ολοκληρωμένη η δουλειά μου έπρεπε να μελετήσω πρώτα:
1. Τις πολιτικές και κοινωνικές ιστορικές εποχές της Ευρώπης που την οδήγησαν από τον Μεσαίωνα στη σύγχρονη Κοινωνία, και,
2. Τα φιλοσοφικά, κοινωνικά και οικονομικά κινήματα, δηλαδή τις μεγάλες ιδέες που προετοίμασαν το επόμενο βήμα: Ιδέες για τη ζωή, την αλήθεια, την ομορφιά, τη θρησκεία, την ανθρώπινη φύση, το χρήμα, την κοινωνία, την οικοδόμηση του κράτους.
Τότε μόνο έπρεπε να εστιάσω στα καλλιτεχνικά κινήματα, γιατί τότε αυτά, συνδυαζόμενα με τα παραπάνω, θα αποκτούσαν πλέον πολύ περισσότερο νόημα.
Οι πληροφορίες που συγκέντρωσα για το καθένα από τα παραπάνω ήταν παραπάνω από πολλές, αλλά αυτό ήταν πρόβλημα. Ποιος διαβάζει και κατανοεί ατελείωτα κείμενα;
Έτσι, το βιβλίο μου έχει την εξής φιλοσοφία:
– «Όλα τα βασικά σημεία του κάθε θέματος θα είναι σε μία μόνο σελίδα, και σε στυλ προφίλ και θα συνοδεύονται από ένα κολλάζ με τους σημαντικότερους πίνακες ή τις σημαντικότερες προσωπικότητες της εποχής».
Δηλαδή θα υπάρχει συγκεκριμένη, κοινή και συγκρίσιμη παραγραφοποίηση: πώς ξεκίνησε, τι χαρακτηριστικά είχε, τι αντιπροσώπευε, ποιοι οι βασικοί πρωταγωνιστές, πώς τελείωσε, κλπ, σαν μία γρήγορη, αλλά ουσιαστική γνωριμία. Εξ’ ου και ο όρος “speed- date” που χρησιμοποίησα στον τίτλο του βιβλίου μου.
Σε ποιους λοιπόν απευθύνεται το βιβλίο σου;
Το βιβλίο μου δεν είναι ένας βαρύς ακαδημαϊκός τόμος, δεν αυτοαποκαλούμαι ιστορικός, ή ειδικός τέχνης, ούτε δίνω μάθημα για κάθε «-ισμό» που έχει δημιουργήσει ποτέ η Ευρώπη, και δεν απευθύνεται σε φοιτητές της Ιστορίας της Τέχνης που θέλουν να μελετήσουν με μικροσκόπιο την κάθε λεπτομέρεια.
Είναι περισσότερο ένα Ταξίδι στο Χρόνο με μία ασφαλή χρονομηχανή, σε μία δομημένη περιήγηση, όπου η Ιστορία, οι Ιδέες και η Τέχνη ξεδιπλώνονται στα μάτια μας, και απευθύνεται σε απλούς ανθρώπους, που μπερδεύονται από τα κινήματα τέχνης και τα διαφορετικά στυλ, και θέλουν να μάθουν τα βασικά σημεία αυτών, απλά, και αποφεύγοντας τη μελέτη ατελείωτων τόμων και εξειδικευμένων αναλύσεων.
Παράλληλα, δίνει, σε όποιον θέλει περαιτέρω λεπτομέρειες, το πάτημα να κάνει στη συνέχεια στοχευμένη και πιο εύκολη έρευνα στο ίντερνετ, ή σε βιβλιοθήκες.
Ποιος είναι ο Παναγιώτης Παπανδρέου
Ο Παναγιώτης Παπανδρέου, γεννήθηκε στα Χανιά της Κρήτης.
Αποφοίτησε από το Πρότυπο Λύκειο Αναβρύτων, φοίτησε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, και έγινε αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού.
Στο Ναυτικό υπηρέτησε για 37 χρόνια σε διαφορετικούς τύπους Πολεμικών Πλοίων, ακόμη και ως Κυβερνήτης, αλλά και σε πολλές διαφορετικές επιτελικές θέσεις σε τομείς όπως οι Επικοινωνίες, η Ηλεκτρονική Ασφάλεια και η Κυβερνοάμυνα.
Σταθμοί στην καριέρα του ήταν το μεταπτυχιακό δίπλωμα Ηλεκτρολόγου Μηχανολόγου που πήρε από το Πανεπιστήμιο του Μοντερέυ της Καλιφόρνια, και η φοίτηση του στη Ναυτική Σχολή Πολέμου των ΗΠΑ στο Newport του Ροντ Αϊλαντ.
Τα πτυχία του του έδωσαν τη δυνατότητα να συμμετέχει επί χρόνια σε πολλές και διαφορετικές ομάδες εργασίας και επιτροπές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ εκπροσωπώντας την Ελλάδα, να παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις σε νευραλγικούς τομείς, και να εμπλέκεται σε διακρατικές εισηγήσεις και αποφάσεις.
Το 2023 αποστρατεύτηκε από το Ναυτικό, με το βαθμό του Υποναυάρχου.
Παρόλο που το Ναυτικό ήταν ένα μεγάλο μέρος της ζωής του, και το πτυχίο Ηλεκτρολόγου Μηχανολόγου κεντρικός του στόχος, ασχολήθηκε και ασχολείται συστηματικά με πολλά και ποικίλα ενδιαφέροντα.
Τα ταξίδια ήταν πάντα μία μεγάλη του αγάπη. Road trips ή city breaks, χαλάρωση ή
περιπέτεια, ταξίδευε και ταξιδεύει συχνά, κάνοντας μόνος του την έρευνα και την οργάνωση και συνδυάζοντας μία άλλη αδυναμία του, την ταξιδιωτική φωτογραφία.
Ασχολείται επί χρόνια με σπορ όπως το χειμερινό σκι και το καγιάκ σε ποτάμια, την ιστιοπλοΐα, την ποδηλασία, όπου συμμετέχει και οργανώνει ποδηλατικές διαδρομές για φίλους, αλλά και το τρέξιμο, όπου λαμβάνει μέρος σε αγώνες πόλης.
Έχει λάβει μέρος σε θεατρικές παραστάσεις από ερασιτεχνικούς θιάσους και του αρέσει να σκιτσάρει.
Πάνω από όλα όμως, καθώς είναι ανήσυχο πνεύμα, του αρέσει να ερευνά διεξοδικά και να καταγράφει τα θέματα που τον ενδιαφέρουν, αφιερώνοντας όση ώρα απαιτείται. Και δύο από αυτά τα θέματα ήταν η Τέχνη και η Ιστορία.
Το βιβλίο «Paint, Eras and Ideas: the Ultimate Speed-Date Profiles» είναι το πρώτο του βιβλίο. Ο Παναγιώτης Παπανδρέου έχει δύο παιδιά, που είναι πλέον φοιτητές Πανεπιστημίου.
