Η χοληστερίνη είναι μια ουσία απαραίτητη για τη λειτουργία του οργανισμού, καθώς συμμετέχει στη δημιουργία κυτταρικών μεμβρανών, ορμονών και βιταμίνης D. Ωστόσο, όταν τα επίπεδά της στο αίμα είναι αυξημένα, μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση της χοληστερίνης, όμως γύρω από το θέμα αυτό έχουν δημιουργηθεί πολλοί μύθοι.
Μύθος 1: «Όλα τα τρόφιμα με χοληστερίνη αυξάνουν τη χοληστερίνη στο αίμα»
Αλήθεια:
Η χοληστερίνη που προσλαμβάνουμε από τη διατροφή (διατροφική χοληστερίνη) έχει μικρότερη επίδραση στα επίπεδα της χοληστερίνης στο αίμα από ό,τι πιστευόταν παλαιότερα.
Σημαντικότερος ρόλος ανήκει στα κορεσμένα και trans λιπαρά, τα οποία βρίσκονται σε τρόφιμα όπως βούτυρο, επεξεργασμένα κρέατα και τηγανητά.
Παράδειγμα: Τα αυγά περιέχουν χοληστερίνη, αλλά δεν αυξάνουν σημαντικά την «κακή» LDL όταν καταναλώνονται με μέτρο.
Μύθος 2: «Το βούτυρο είναι πιο φυσικό, άρα και πιο υγιεινό από τη μαργαρίνη»
Αλήθεια:
Το βούτυρο περιέχει υψηλές ποσότητες κορεσμένων λιπαρών που αυξάνουν τη LDL («κακή») χοληστερίνη.
Οι σύγχρονες μαργαρίνες, ειδικά εκείνες που δεν περιέχουν trans λιπαρά, μπορεί να είναι προτιμότερες, καθώς φτιάχνονται με φυτικά έλαια πλούσια σε «καλά» λιπαρά (μονοακόρεστα και πολυακόρεστα).
Μύθος 3: «Η φυτική διατροφή δεν χρειάζεται προσοχή όσον αφορά τη χοληστερίνη»
Αλήθεια:
Αν και τα φυτικά τρόφιμα δεν περιέχουν χοληστερίνη, ορισμένα επεξεργασμένα φυτικά προϊόντα (π.χ. τηγανητά, έτοιμα σνακ με φοινικέλαιο) μπορεί να είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά.
Η ποιότητα των λιπαρών έχει μεγαλύτερη σημασία από την προέλευση (φυτική ή ζωική).
Μύθος 4: «Αν κόψω τελείως τα λιπαρά, θα μειώσω τη χοληστερίνη μου»
Αλήθεια:
Ο οργανισμός χρειάζεται λιπαρά για την απορρόφηση βιταμινών (A, D, E, K) και τη λειτουργία των κυττάρων.
Το ζητούμενο είναι η αντικατάσταση των “κακών” λιπαρών με «καλά», όπως:
- ελαιόλαδο,
- αβοκάντο,
- ψάρια πλούσια σε ωμέγα-3 (σολομός, σαρδέλες).
Μύθος 5: «Τα φάρμακα είναι η μόνη λύση για τη χοληστερίνη»
Αλήθεια:
Σε πολλές περιπτώσεις, η αλλαγή διατροφής και τρόπου ζωής (διακοπή καπνίσματος, άσκηση, απώλεια βάρους) μπορεί να μειώσει σημαντικά τη χοληστερίνη χωρίς φαρμακευτική αγωγή.
Φυσικά, σε άλλες περιπτώσεις, τα φάρμακα όπως οι στατίνες είναι απαραίτητα, αλλά η διατροφή παραμένει θεμέλιο της πρόληψης και της θεραπείας.
Τροφές που βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης
- Δημητριακά ολικής άλεσης (πλούσια σε φυτικές ίνες)
- Όσπρια και λαχανικά
- Ξηροί καρποί (με μέτρο)
- Ελαιόλαδο
- Ψάρια 2–3 φορές την εβδομάδα
- Τρόφιμα με φυτικές στερόλες
Η διατροφή είναι βασικός σύμμαχος στη ρύθμιση της χοληστερίνης, αλλά όχι μέσα από στερήσεις και υπεραπλουστεύσεις.
Η ισορροπημένη, μεσογειακή διατροφή —πλούσια σε φυτικές ίνες, καλά λιπαρά και φρέσκα τρόφιμα— αποτελεί την πιο αποτελεσματική και ασφαλή στρατηγική για την προστασία της καρδιάς.
