Το να περνάτε χρόνο στη φύση είναι σημαντικό για την ψυχική σας υγεία. Ωστόσο, μελέτες δείχνουν ότι ακόμη και το να ακούτε απλώς το κελάηδημα των πουλιών μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης.
Κάθε άνοιξη, καθώς δισεκατομμύρια πουλιά κατευθύνονται βόρεια κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της μετανάστευσης, τα μελωδικά τους τραγούδια είναι αδύνατον να μην ακουστούν — κάτι που δεν θα θέλατε. Η «χορωδία της αυγής» σηματοδοτεί ότι οι φωτεινότερες, θερμότερες μέρες είναι επιτέλους εδώ. Είναι επίσης ένα επιστημονικά αποδεδειγμένο βάλσαμο για τον εγκέφαλό σας.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι η φύση είναι ένα χάπι για την ψυχή. Η έξοδος σε εξωτερικούς χώρους διατηρεί το σώμα σας ενεργό. Ο χρόνος που περνάτε στο δάσος μειώνει το άγχος, τους καρδιακούς παλμούς και την αρτηριακή σας πίεση. Το να κοιτάτε τα έντονα αγριολούλουδα στην κορυφή της άνθισης μπορεί να προκαλέσει δέος, μια ξεχωριστή αίσθηση θαυμασμού που σας κάνει να νιώθετε σαν ένα μικρό κομμάτι από το απέραντο σύμπαν.
Αλλά γιατί το κελάηδημα των πουλιών μας δίνει μια ξεχωριστή αίσθηση; Ως κοινωνικά πλάσματα, «είμαστε προγραμματισμένοι να θέλουμε να συνδεόμαστε με τα πράγματα», λέει η Cindy Frantz, κοινωνική και περιβαλλοντική ψυχολόγος και πρόεδρος ψυχολογίας στο Oberlin College and Conservatory. Τα μέρη του εγκεφάλου μας που χρησιμοποιούμε για να δημιουργήσουμε σχέσεις με τους ανθρώπους μας βοηθούν να χτίσουμε δεσμούς και με τη φύση – συμπεριλαμβανομένων των πτηνών.
Να γιατί το να δίνετε προσοχή στα παιχνιδιάρικα τιτιβίσματα, τα βουητά σφυρίχτρα και τις ιδιότροπες κραυγές τους είναι πραγματικά τόσο αναζωογονητικό όσο και αισθάνεστε.
Πώς το κελάηδημα των πουλιών ενισχύει την ψυχική μας υγεία
Ένα αυξανόμενο σύνολο ερευνών υποδηλώνει ότι το κελάηδημα των πουλιών αποτελεί πύλη προς τα πολλά οφέλη της φύσης, είτε ζείτε σε μια αγροτική πόλη είτε σε μια πολύβουη πόλη.
Σε μια μελέτη του 2022 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Scientific Reports , οι ερευνητές ζήτησαν από περίπου 1.300 άτομα να καταγράψουν πληροφορίες σχετικά με το περιβάλλον τους και πώς αισθάνονταν τρεις φορές την ημέρα για δύο εβδομάδες. Όταν ανέφεραν ότι έβλεπαν ή άκουγαν πουλιά, είχαν σημαντικά καλύτερη αίσθηση ψυχικής ευεξίας, ακόμη και αφού οι ερευνητές έλαβαν υπόψη τα οφέλη της κοντινής παρουσίας σε πράσινους και μπλε χώρους (όπως το να βλέπουν δέντρα ή να ακούν νερό). Η βελτίωση της ψυχικής υγείας από τις συναντήσεις με πουλιά παρέμεινε επίσης για ώρες.
Και όσο πιο ζωντανό ήταν το κελάηδημα των πουλιών, τόσο το καλύτερο:
Η κατάθλιψη υποχωρούσε κατά πολύ, όταν άκουγαν οι άνθρωποι διαφορετικά είδη πουλιών να κελαηδούν, σε σύγκριση με εκείνους που άκουγαν μόνο δύο είδη πουλιών. Αντίθετα σ’ εκείνους από τους συμμετέχοντες που εκτέθηκαν σε θόρυβο πόλης όπως ήταν αναμενόμενο η κατάθλιψη έγινε πολύ πιο έντονη.
Μια μελέτη του 2020 από το Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια κατέληξε σε παρόμοια συμπεράσματα, αφού οι ερευνητές έπαιξαν μια «φανταστική χορωδία» σε ένα τέταρτο του μιλίου δύο μονοπατιών πεζοπορίας στο Μπόλντερ του Κολοράντο. Έκρυψαν ηχεία σε σημεία όπου θα κατοικούσαν φυσικά τα πουλιά και μετέδιδαν μια ποικιλία τραγουδιών για να προσομοιώσουν μεγαλύτερη βιοποικιλότητα.
«Έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε κάποια μικρή απάτη », λέει ο συγγραφέας της μελέτης Κλίντον Φράνσις, αναπληρωτής καθηγητής που ερευνά την οικολογία των πτηνών και την εξελικτική οικολογία στο τμήμα βιολογικών επιστημών του Cal Poly. Μόλις οι επισκέπτες έβγαιναν από τα μονοπάτια, τους ζητήθηκε να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο που είχε σχεδιαστεί για να καταγράψει πώς ένιωθαν ψυχικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα αυτοαναφερόμενα δεδομένα, γενικά, είναι περιορισμένα, επειδή οι άνθρωποι δυσκολεύονται να θυμηθούν και να ερμηνεύσουν με ακρίβεια τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Ωστόσο, τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά: Οι άνθρωποι που βίωσαν τη «φανταστική χορωδία» που διήρκεσε μόνο περίπου 10 λεπτά, ένιωσαν μεγαλύτερη αίσθηση γνωστικής αποκατάστασης – ένα «καθάρισμα του μυαλού», σύμφωνα με τον Φράνσις – από εκείνους που περπάτησαν στα μονοπάτια ενώ τα ηχεία ήταν απενεργοποιημένα.
Οι επιστήμονες δεν κατανοούν πλήρως γιατί το να ακούμε περισσότερα είδη πουλιών μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη βελτίωση της ευεξίας, αλλά ελπίζουν ότι μελλοντικές μελέτες θα συνεχίσουν να διερευνούν τη σύνδεση.
Τι είναι αυτό που ηρεμεί τον εγκέφαλό μας στο κελάηδημα των πουλιών;
Πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι το κελάηδημα των πουλιών σηματοδοτεί ασφάλεια. Φανταστείτε να νιώθετε νευρικότητα καθώς περπατάτε μέσα σε ένα ύποπτα ήσυχο δάσος: «Συνειδητοποιείτε ότι όλα τα πουλιά έχουν σταματήσει να κελάηδούν», εξηγεί ο Φράνσις. «Αυτό είναι ένα σημάδι ότι μπορεί να υπάρχει κάποιος θηρευτής ή άλλη πηγή κινδύνου τριγύρω. Επομένως, θα μπορούσε το κελάηδημα των πουλιών, να αποτελεί ένα αξιόπιστο σημάδι ότι ο κόσμος είναι ήσυχος και εμείς μπορούμε να είμαστε χαλαροί».
Όσο για την ενίσχυση της πνευματικής διαύγειας; Οι ερευνητές δεν έχουν προσδιορίσει με ποιον τρόπο το κελάηδημα των πουλιών, συγκεκριμένα, αναζωογονεί το μυαλό σας. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η έκθεση στη φύση μειώνει τη δραστηριότητα σε μέρη του εγκεφάλου που σχετίζονται με το άγχος και τον στοχασμό ή με την επανειλημμένη αρνητική σκέψη για τον εαυτό σας. Ο φυσικός κόσμος καταπνίγει την αυτοσυνειδησία επειδή μας επιτρέπει να ξεχνάμε τον εαυτό μας, λέει ο Frantz.
Το να συντονίζεσαι με τα πουλιά είναι επίσης μια μορφή ενσυνειδητότητας, επειδή σε συνδέει με το «τώρα» . Τα αξιοθέατα, οι μυρωδιές και οι ήχοι της υπαίθρου είναι εξαιρετικά ευαίσθητα σε σύγκριση με τα φώτα που αναβοσβήνουν και τις κόρνες που μας τρελαίνουν. Το να παρακολουθείς τα μπουμπούκια των δέντρων να ξετυλίγονται, να απολαμβάνεις τη μυρωδιά μετά τη βροχή, να ακούς το απαλό γουργούρισμα ενός περιστεριού: «Ίσως απλώς μας κάνει να νιώθουμε ότι ζούμε πραγματικά», λέει ο Φράνσις.
Πώς να έχετε περισσότερο κελάηδημα πουλιών στη ζωή σας
Ενώ μελέτες έχουν δείξει ότι οι ηχογραφήσεις κελαηδήματος πουλιών ωφελούν την ψυχική σας υγεία, ο Φράνσις τονίζει ότι τίποτα δεν συγκρίνεται με την πραγματική εμπειρία.
Ωστόσο, «η φύση δεν χρειάζεται να είναι εκτεταμένη ή παρθένα», λέει η Frantz. Τοποθετήστε μια έξυπνη ταΐστρα πουλιών στην αυλή σας ή κατεβάστε μια εφαρμογή όπως το Merlin Bird ID, η οποία αναγνωρίζει τα πουλιά με βάση τα τραγούδια τους. Υποθέτει ότι η εκμάθηση των ονομάτων διαφορετικών ειδών μπορεί να σας βοηθήσει να νιώσετε ακόμη πιο συνδεδεμένοι μαζί τους.
Και την επόμενη φορά που θα ακούσετε μια συμφωνία από σπουργίτια ή θα εντοπίσετε ένα ψαρόνι, να τραγουδάει από την κορυφή του δέντρου, σταματήστε και απολαύστε τη μαγεία — οι ήχοι της άνοιξης ήρθαν αλλά θα ξαναφύγουν .
Πηγή: nationalgeographic.com
