Είμαστε η iGEM Patras, μια ερευνητική ομάδα φοιτητών του Πανεπιστημίου Πατρών από τα τμήματα Βιολογίας, Φαρμακευτικής και Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών & Πληροφορικής. Έδρα μας είναι το Εργαστήριο Φαρμακογονιδιωματικής και Εξατομικευμένης Θεραπείας του Τμήματος Φαρμακευτικής, με επιστημονικούς υπευθύνους τον κ. Λαγουμιτζή και τον κ. Πατρινό.
Από τον Νοέμβριο του 2024, το ερευνητικό μας ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην έγκαιρη διάγνωση της σήψης, αλλά και στην προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε τις συχνές αδικίες στο σύστημα υγείας και στην επιστήμη, ιδιαίτερα σε θέματα που αφορούν την σήψη.
Η σήψη αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες και πιο σιωπηλές απειλές για τη δημόσια υγεία παγκοσμίως. Είναι μια ακραία και ανεξέλεγκτη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε λοίμωξη, που μπορεί μέσα σε λίγες ώρες να οδηγήσει σε πολυοργανική ανεπάρκεια και θάνατο. Παρά τη σοβαρότητά της, η έγκαιρη διάγνωση παραμένει εξαιρετικά δύσκολη, γεγονός που καθιστά την ανάγκη για νέες, ακριβείς και ταχείες διαγνωστικές λύσεις πιο επιτακτική από ποτέ.
Για τον λόγο αυτό, ομάδα μας σχεδίασε ένα βιολογικό σύστημα, το AECHMI, το οποίο βασίζεται σε δύο κύρια στοιχεία: το μοριακό ψαλίδι CRISPR/Cas, που αναγνωρίζει με ακρίβεια μόρια-βιοδείκτες, και το γενετικό κύκλωμα Catalytic Hairpin Assembly (CHA), το οποίο αυξάνει την ευαισθησία του συστήματος.
Οι βιοδείκτες είναι μόρια που εντοπίζονται στον ανθρώπινο οργανισμό και των οποίων τα επίπεδα αντανακλούν είτε φυσιολογικές είτε παθολογικές καταστάσεις. Αποτελούν κρίσιμα εργαλεία για τη διάγνωση και την πρόγνωση ασθενειών. Στη δική μας έρευνα επικεντρωθήκαμε σε νέους πιθανούς βιοδείκτες που σχετίζονται με τη σήψη.
Το μοριακό ψαλίδι CRISPR/Cas, που φυσιολογικά λειτουργεί ως αμυντικός μηχανισμός των βακτηρίων έναντι ιών, τροποποιήθηκε ώστε να χρησιμοποιηθεί για την εξειδικευμένη αναγνώριση αυτών των βιοδεικτών. Παράλληλα, αναπτύξαμε και αξιολογήσαμε το Catalytic Hairpin Assembly, μια μέθοδο που βασίζεται στην υβριδοποίηση νουκλεϊκών οξέων και οδηγεί στην παραγωγή ενός πολλαπλασιαζόμενου ηλεκτροχημικού σήματος η ένταση του οποίου αντικατοπτρίζει την ποσότητα των βιοδεικτών. Το χαρακτηριστικό αυτό ενισχύει σημαντικά την ευαισθησία του συστήματος, καθιστώντας δυνατή την ανίχνευση βιοδεικτών ακόμη και σε εξαιρετικά χαμηλές συγκεντρώσεις.
Το σύστημα δοκιμάστηκε στα εργαστήρια Φαρμακογονιδιωματικής και Εξατομικευμένης Θεραπείας και Μοριακής Βιολογίας & Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, με ενθαρρυντικά αποτελέσματα που επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητά του. Στόχος μας είναι η ενσωμάτωσή του σε έναν φορητό βιοαισθητήρα, ο οποίος θα τοποθετείται στο δέρμα των ασθενών, επιτρέποντας τη συνεχή παρακολούθηση των βιοδεικτών και την έγκαιρη διάγνωση της σήψης.
Η σήψη, ωστόσο, δεν αποτελεί μόνο ένα ιατρικό επείγον, αλλά και μια ανθρώπινη εμπειρία, που καθορίζεται από τον τρόπο που επικοινωνούμε και δυστυχώς, από τις προκαταλήψεις που συναντούν οι ασθενείς στο χώρο της υγείας. Μέσα από πολυάριθμες συνεντεύξεις με επιζώντες σήψης και σηπτικού σοκ, διαπιστώσαμε ότι σχεδόν όλες οι γυναίκες ένιωσαν ότι αγνοήθηκαν ή ότι τα συμπτώματά τους υποβαθμίστηκαν και αποδόθηκαν σε έμφυλα στερεότυπα. Το ίδιο ισχύει και για ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα ή κινητικές δυσκολίες, φανερώνοντας διακρίσεις κατά των ατόμων με αναπηρία μέσα στην ιατρική κοινότητα.
Με γνώμονα τα παραπάνω, η ομάδα μας δεν περιορίζεται μόνο στην έρευνα. Παράλληλα αναπτύσσουμε ανθρωπιστικές δράσεις, μέσα από εκδηλώσεις και καμπάνιες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού τόσο για τη σήψη όσο και για τις διακρίσεις και τις αδικίες στην επιστήμη και την ιατρική.
Στο πλαίσιο αυτό, διοργανώνουμε μια ημερίδα με τίτλο “Σήψη 360: Μια Ολιστική Προσέγγιση”. Στόχος είναι η ενημέρωση του ευρύτερου κοινού σχετικά με τη σήψη, και τις προκαταλήψεις στο σύστημα υγείας. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Συνεδριακό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, στις 27 Σεπτεμβρίου από τις 9:30 π.μ. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή μέσω της φόρμας που βρίσκεται στο προφίλ μας στο Instagram, @igem.patras, όπου θα βρουν επίσης περισσότερες πληροφορίες για την ομάδα μας. Όσοι επιθυμούν να στηρίξουν το ερευνητικό και κοινωνικό μας έργο, μπορούν να το κάνουν μέσω δωρεάς στη σελίδα μας στο WhyDonate.
