Όταν το σώμα και ο νους ζητούν κατανόηση, όχι τελειότητα.
Tης Δανάης Πατρικίου
Οι γιορτές παρουσιάζονται συχνά ως μια περίοδος χαράς, σύνδεσης και πληρότητας. Ωστόσο, για πολλούς ανθρώπους είναι ακριβώς το αντίθετο: μια εποχή έντονων συναισθημάτων, προσδοκιών και εσωτερικής πίεσης. Μοναξιά, άγχος, θλίψη ή ακόμη και σωματική εξάντληση δεν είναι «παρεκκλίσεις» από το γιορτινό πνεύμα· είναι ανθρώπινες εμπειρίες.
Η σύγχρονη επιστήμη του νου μας βοηθά να δούμε αυτή την περίοδο όχι ως πρόβλημα που χρειάζεται διόρθωση, αλλά ως ένα φυσικό σημείο αυξημένης συναισθηματικής φόρτισης.
Τα συναισθήματα δεν είναι αδυναμία — είναι πληροφορία
Ο νευροεπιστήμονας Antonio Damasio έχει δείξει ότι τα συναισθήματα δεν είναι αντίθετα στη λογική, αλλά θεμελιώδη για τη λήψη αποφάσεων και τη διατήρηση της υγείας. Το σώμα «μιλά» στον εγκέφαλο μέσα από τα συναισθήματα, προειδοποιώντας, ρυθμίζοντας, προστατεύοντας.
Στις γιορτές, αυτή η επικοινωνία εντείνεται:
- αλλάζει το καθημερινό μας πρόγραμμα
- διαταράσσεται ο ύπνος
- αυξάνονται οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις
- επανέρχονται μνήμες και απώλειες
Δεν είναι τυχαίο που πολλοί άνθρωποι νιώθουν μια ανεξήγητη κόπωση ή συναισθηματική αστάθεια.
Η επιστήμη λέει: δεν «χρωστάμε» ευτυχία
Η ψυχολόγος και νευροεπιστήμονας Lisa Feldman Barrett υποστηρίζει ότι τα συναισθήματα δεν είναι καθολικές, αυτόματες αντιδράσεις, αλλά κατασκευές του εγκεφάλου, βασισμένες στο σώμα, στο παρελθόν και στο πολιτισμικό πλαίσιο.
Με απλά λόγια:
Δεν υπάρχει «σωστός» τρόπος να νιώθουμε τα Χριστούγεννα.
Το να μη νιώθουμε χαρά δεν σημαίνει ότι κάτι πάει λάθος.
Αυτή η προσέγγιση αποσυμπιέζει τον άνθρωπο από την υποχρέωση της μόνιμης ευφορίας και ανοίγει χώρο για κάτι πιο ουσιαστικό: την αυτοπαρατήρηση και τη φροντίδα.
Μικρές πράξεις ποιότητας ζωής
Η ποιότητα ζωής δεν ορίζεται από μεγάλες αλλαγές, αλλά από μικρές ρυθμίσεις:
- λίγος περισσότερος ύπνος
- ήπια διατροφή χωρίς ενοχή
- συνειδητές παύσεις μέσα στη μέρα
- λιγότερη σύγκριση, περισσότερη παρουσία
Οι γιορτές μπορούν να λειτουργήσουν ως καθρέφτης: να μας δείξουν τι μας λείπει, αλλά και τι πραγματικά έχει σημασία.
Ίσως αυτό είναι τελικά το νόημα
Όχι να είμαστε διαρκώς χαρούμενοι, αλλά παρόντες.
Όχι τέλειοι, αλλά ειλικρινείς με το σώμα και τον νου μας.
Όχι σύμφωνα με τις προσδοκίες των άλλων, αλλά σε σύνδεση με τις δικές μας ανάγκες.
Η επιστήμη της υγείας και της ευημερίας συμφωνεί σε κάτι απλό και βαθιά ανθρώπινο:
η φροντίδα ξεκινά από την κατανόηση.
Και ίσως, μέσα σε αυτή τη σιωπηλή κατανόηση, οι γιορτές αποκτούν ξανά το πραγματικό τους νόημα.
