Η ψυχική νόσος της συζύγου του Ζωρζή του Χιώτη, έγινε αφορμή να ιδρυθεί τον 19Ο αιώνα, το νοσοκομείο πρότυπο. Ποιοι ήταν οι διάσημοι τρόφιμοι;
Το Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της ψυχιατρικής φροντίδας στην Ελλάδα, με ιστορία που ξεκινά τον 19ο αιώνα. Η ίδρυσή του οφείλεται στη γενναιοδωρία του Χιώτη ευεργέτη Ζωρζή Δρομοκαΐτη, ο οποίος, με τη διαθήκη του το 1880, κληροδότησε σημαντικό ποσό για την ανέγερση ενός φρενοκομείου στην Αθήνα.
Ο Ζωρζής Δρομοκαΐτης γεννήθηκε το 1805 στη Χίο από την οποία έφυγε το 1822, γλιτώνοντας από τη σφαγή των κατοίκων του νησιού. Συγκέντρωσε ένα μικρό κεφάλαιο και άρχισε να ασχολείται με το εμπόριο στην Αίγυπτο, τη Συρία και τη Μαδαγασκάρη όπου εγκαταστάθηκε μαζί με τη σύζυγό του Ταρσή, το γένος Φραγκοπούλου. Δυστυχώς η Ταρσή αρρώστησε ψυχικά και το ζευγάρι επέστρεψε στη Χίο. Σύμφωνα με μαρτυρία του ιερέα Δημήτρη Ζερβούδη, οι γονείς της την έστειλαν στην Αθήνα όπου κλείστηκε στο «Σωφρονιστήριον» ή «Φρενοκομείον» που λειτουργούσε τότε στη Μονή Δαφνίου. Εκεί υπήρχαν μικρά σπιτάκια, «σαν σκυλόσπιτα» όπου έβαζαν τους ψυχασθενείς αφού τους έδεναν.
Όταν ήρθε ο Ζωρζής Δρομοκαΐτης στην Αθήνα και είδε τη γυναίκα του σ’ αυτή την άθλια κατάσταση, απευθύνθηκε στις Αρχές και ζήτησε να του παραχωρηθεί μία έκταση για να κατασκευαστεί με δικά του έξοδα ψυχιατρικό ίδρυμα.
Με τη διαθήκη του τον Φεβρουάριο του 1880 στο Ελληνικό Προξενείο της Χίου που τότε ήταν τουρκοκρατούμενη, άφησε το τεράστιο ποσό των 500.000 γαλλικών φράγκων για την ίδρυση του «Φρενοκομείου Ζωρζή και Ταρσής Δρομοκαΐτη». Από εκείνη τη στιγμή ο Ζωρζής Δρομοκαΐτης μπήκε στη λίστα των μεγάλων Εθνικών Ευεργετών. Λέγεται ότι εμπνευστής της ιδέας ίδρυσης «Φρενοκομείου» ήταν ο γιατρός Γεώργιος Α. Μακκάς, Αντιπρόεδρος του πρώτου Δ.Σ. του Δρομοκαΐτειου.
Το πρώτο ιατρικό επιτελείο απαρτιζόταν από σπουδαίους γιατρούς όπως :Μ. Κατσαράς, Μ. Γιαννίρης, ( ο δισέγγονος του οποίου είναι δημοσιογράφος στον ΣΚΑΙ), Μ. Ζηλανάκης.
Το νοσοκομείο άνοιξε τις πύλες του την 1η Οκτωβρίου 1887 με την ονομασία «Φρενοκομείον Ζωρζή και Ταρσής Δρομοκαΐτου», προς τιμήν του ιδρυτή και της συζύγου του. Αρχικά, διέθετε 110 κλίνες και ήταν το δεύτερο ψυχιατρικό ίδρυμα στην Ελλάδα, μετά το αντίστοιχο της Κέρκυρας.
Η ανέγερση του νοσοκομείου δεν ήταν χωρίς προκλήσεις. Οι εκτελεστές της διαθήκης του Δρομοκαΐτη, μεταξύ των οποίων ο Μάρκος Ρενιέρης, Διοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας, και οι Ιωάννης Χωρέμης και Εμμανουήλ Χαρίλαος, αντιμετώπισαν δυσκολίες στην υλοποίηση του έργου. Η συμβολή του Δημητρίου Βικέλα από το Παρίσι υπήρξε καθοριστική, καθώς μεσολάβησε στις γαλλικές αρχές και εξασφάλισε τη βοήθεια του διάσημου ψυχιάτρου Lunier, παρέχοντας κατευθυντήριες γραμμές για τα σχέδια και τον κανονισμό λειτουργίας του ιδρύματος.
Στα επόμενα χρόνια, το Δρομοκαΐτειο ενισχύθηκε από άλλους ευεργέτες, όπως ο Ανδρέας Συγγρός και ο Κωνσταντίνος Σεβαστόπουλος, με αποτέλεσμα την ανέγερση νέων κτιρίων που φέρουν τα ονόματά τους: Σεβαστοπούλειο, Θεολόγειο, Σπηλιοπούλειο, Κουντουριώτειο, Βενιζέλειο, Σκυλίτσειο, Δάφτσειο και Ελλήνων Αμερικής
Το 1988, η Ακαδημία Αθηνών βράβευσε το Δρομοκαΐτειο με το Αργυρό Μετάλλιό της, αναγνωρίζοντας τα 100 χρόνια προσφοράς του στην ψυχιατρική φροντίδα.
Σήμερα, το Δρομοκαΐτειο διαθέτει 304 ενδονοσοκομειακές ψυχιατρικές κλίνες και 205 εξωνοσοκομειακές σε μονάδες και προγράμματα ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, όπως οικοτροφεία, ξενώνες και προστατευόμενα διαμερίσματα. Με προσωπικό 550 ατόμων υψηλής επιστημονικής κατάρτισης, εξυπηρετεί περίπου 15.000 ασθενείς ετησίως, αποτελώντας ένα από τα αρτιότερα και σημαντικότερα ειδικά νοσοκομεία της χώρας.
Στον χώρο του νοσοκομείου λειτουργεί από το 1995 το Δρομοκαΐτειο Μουσείο, το πρώτο νοσοκομειακό μουσείο στην Ελλάδα. Εκεί εκτίθενται ιατρικά και φαρμακευτικά αντικείμενα, καθώς και έργα τέχνης και συγγράμματα ασθενών, προσφέροντας μια μοναδική ματιά στην ιστορία της ψυχιατρικής φροντίδας στη χώρα.
Οι διάσημοι τρόφιμοι: Ανάμεσα στους χιλιάδες ασθενείς που νοσηλεύθηκαν στο «Δρομοκαΐτειο» υπάρχουν και αρκετοί επώνυμοι: ο ποιητής Γεώργιος Βιζυηνός που πέθανε σ’ αυτό το 1896, ο συγγραφέας Μιχαήλ Μητσάκης, ο λογοτέχνης και ζωγράφος Γεράσιμος Βώκος, ο ποιητής Ρώμος Φιλύρας, ο ζωγράφος Νικόλαος Δραγούμης, αδελφός του Ίωνα, ο ζωγράφος Βαλεντίνος Ίλβες, ο δημοσιογράφος και λογοτέχνης Άριστος Καμπάνης, ο ζωγράφος Ανδρέας Κρυστάλλης, αδελφός του Ηπειρώτη ποιητή Κωνσταντίνου Κρυστάλλη κ.ά.
Μια ξεχωριστή περίπτωση: ο Γιαννούλης Χαλεπάς
Ο κορυφαίος γλύπτης της νεότερης Ελλάδας είναι ο Γιαννούλης Χαλεπάς(1851-1938). Γύρω στο 1880 προσβλήθηκε από ψυχική νόσο. Το 1888 εισήχθη στο ψυχιατρείο της Κέρκυρας αφού προηγουμένως επιχείρησε να αυτοκτονήσει. Το 1902 βγήκε από το ψυχιατρείο με διάγνωση άνοιας. Επέστρεψε στην Τήνο όπου η μητέρα του κατέστρεφε ό, τι έφτιαχνε γιατί θεωρούσε ότι η γλυπτική τον οδήγησε στην τρέλα. Ζούσε κάνοντας θελήματα, βόσκοντας πρόβατα, κουβαλώντας νερό από τη βρύση του χωριού του (Πύργος, σήμ. Πάνορμος Τήνου) και μαζεύοντας αποτσίγαρα.
Το 1916 πέθανε η μητέρα του και άρχισε να ασχολείται πάλι με τη γλυπτική. Η υγεία του σχεδόν αποκαταστάθηκε πλήρως. Ο γλύπτης Θωμάς Θωμόπουλος πήγε στην Τήνο ως απεσταλμένος της Σχολής Καλών Τεχνών και επέστρεψε ενθουσιασμένος με τα έργα του Χαλεπά. Το 1927 τίμησε τον Χαλεπά η Ακαδημία. Το 1930 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα και δεν έπαψε να δημιουργεί ως το τέλος της ζωής του…
Παρά τις προκλήσεις και τις αλλαγές στον τομέα της ψυχιατρικής φροντίδας, το Δρομοκαΐτειο συνεχίζει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας, διατηρώντας την παράδοση και την κληρονομιά του ιδρυτή του, Ζωρζή Δρομοκαΐτη.

Το CNN Greece επισκέφθηκε το Μουσείο του Δρομοκαϊτείου
Η ψυχιατρική ιστορία κρύβει μέσα της πολλά μελανά σημεία αλλά, την ίδια στιγμή, μέσα από την εξέλιξη της, μπορούμε σήμερα να λέμε πως πλέον η επιστήμη έχει καταφέρει να κάνει την ζωή των ψυχικά ασθενών λίγο πιο εύκολη.
Το CNN Greece επισκέφτηκε το διάσημο μουσείο του Δρομοκαϊτείου Νοσοκομείου και είδε τα ενδιαφέροντα εκθέματα του. Το μουσείο είναι ένα μέρος που πρέπει κάθε πολίτης των Αθηνών να επισκεφτεί για να μάθει πολλά από την ιστορία της ψυχιατρικής στην Ελλάδα.
Είναι το πρώτο νοσοκομειακό μουσείο που ιδρύθηκε στη χώρα, την 1η Νοεμβρίου 1995 ύστερα από 108 χρόνια λειτουργίας του νοσοκομείου. Η ιδέα ήταν του τότε προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου κ. Νικολάου Τσική, με υπευθύνους, για τη διευθέτηση και συντήρηση, τον Παναγιώτη Πικιό και τον Κωνσταντίνο Παντελάκη.
Μεταξύ των εκθεμάτων του μουσείου περιλαμβανονται ιατρικό και φαρμακευτικό υλικό, αντικείμενα ασθενών που απεβίωσαν, φωτογραφικό υλικό, στο οποίο καταγράφεται η ιατρονοσηλευτική και εργοθεραπευτική δραστηριότητα του Θεραπευτηρίου, συγγράμματα γνωστών λογοτεχνών όπως του Γεωργίου Βιζυηνού, του Μιχαήλ Μητσάκη του Ρώμου Φιλύρα, ανέκδοτα ποιήματα του Κωστή Παλαμά, επιστολές του Δημητρίου Βικέλα καθώς και έργα των νοσηλευθέντων ζωγράφων Ανδρέα Κρυστάλλη, Βαλεντίνου Ίλβες, Μόσχου, Aριστείδη Λάμδα, Νικόλαου Τράγκα και Καραμάνου.
Το μουσείο ανακαινίστηκε επί προεδρίας του κ. Ισιδώρου Πρωΐου, ο οποίος για το σκοπό αυτό όρισε πολυμελή επιτροπή, υπό την καθοδήγηση της Γεωργίας Δουβίκα. Η επιτροπή εργάστηκε επί μακρόν για τη βελτίωση του χώρου, την αναδιάταξη, επανατοποθέτηση και τακτοποίηση του μουσειακού υλικού σε νέες ενότητες, με σκοπό την ανάδειξη και την καλύτερη παρουσίασή του. Από ιδρύσεώς του, το μουσειακό υλικό εμπλουτίζεται συνεχώς και οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να δουν από κοντά τα ενδιαφέροντα εκθέματα του Μουσείου, το οποίο, σημειωτέο, στεγάζεται σε περίοπτο χώρο του κτηρίου του Συνεδριακού Κέντρου του Νοσοκομείου.
Το CNN Greece μίλησε με την Mαρίνα Mηλιώνη που είναι η υπεύθυνη ξεναγήσεων του μουσείου, το οποίο λειτουργεί μόνο κατόπιν ραντεβού, και μας μίλησε για την ιστορία του ιδρύματος και τα εκθέματά του.
Πηγές: in.gr, Cnn Greece, Dromokaiteio, Protothema